Chuyển biến trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Công tác PCTNTC là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài, phải kiên quyết, kiên trì và liên tục của cả hệ thống chính trị. Vì vậy thời gian qua tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về PCTNTC sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên địa bàn tỉnh bằng nhiều hình thức phù hợp với từng đối tượng và thời điểm. Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức 568 lớp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về PCTNTC, với hơn 15.900 lượt người tham gia. Các cấp, các ngành đã duy trì thực hiện việc công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan, đơn vị, như: Công khai về tài chính; công khai việc mua sắm công, đầu tư xây dựng cơ bản; công khai việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức, viên chức; thực hiện tốt quyền tự chủ về tài chính, biên chế và thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” tại các đơn vị, địa phương. Qua đó góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực xảy ra trên địa bàn.

Bên cạnh đó, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát được tăng cường thường xuyên và có trọng tâm, trọng điểm; trong đó, tập trung vào những lĩnh vực nổi cộm, dư luận xã hội quan tâm. Nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng được phát hiện, xử lý kịp thời, đúng pháp luật, góp phần giáo dục, răn đe cán bộ, công chức, viên chức; tạo hiệu ứng tích cực trong công tác đấu tranh PCTNTC. Điển hình như vụ việc Cơ quan Cảnh sát Điều tra (Công an huyện Điện Biên Đông) đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt bị can để tạm giam đối với bà Nguyễn Thị Thu Hoàn (SN 1970, thường trú tại tổ 1, phường Nam Thanh, TP. Điện Biên Phủ), là Hiệu trưởng Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Phình Giàng, xã Phình Giàng về tội tham ô tài sản. Với tài liệu, chứng cứ thu thập được, cơ quan chức năng xác định bà Nguyễn Thị Thu Hoàn có hành vi làm khống chứng từ rút tiền ăn của học sinh được hỗ trợ theo Nghị định 116/2016/NĐ-CP ngày 18/7/2016 của Thủ tướng Chính phủ, gây thiệt hại gần 100 triệu đồng.

Từ đầu năm 2023 đến nay, cơ quan chức năng đã phát hiện, điều tra xử lý tội phạm tham nhũng 5 vụ với 8 bị can; kết thúc điều tra, chuyển Viện Kiểm sát Nhân dân truy tố 3 vụ, 4 bị can (2 vụ, 4 bị can đang thụ lý, điều tra). Viện kiểm sát Nhân dân hai cấp thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, thụ lý 4 tin tố giác... Công tác đấu tranh PCTNTC có chuyển biến tích cực trên cả nhận thức, hành động và trong phòng ngừa, xử lý hành vi tham nhũng. Vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong thực hiện công tác PCTNTC đã được nâng lên; hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước ngày càng chặt chẽ; công tác giáo dục, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức của cán bộ, đảng viên được chú trọng. So với nhiều năm trước đây, hiệu quả công tác PCTNTC có nhiều bước tiến thông qua kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng qua hoạt động tự kiểm tra nội bộ; qua hoạt động thanh tra; qua giải quyết khiếu nại, tố cáo. Các lĩnh vực quản lý, điều hành ngân sách, quản lý đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản, tuyển dụng, bố trí, quy hoạch, bổ nhiệm và đào tạo cán bộ; mua sắm tài sản công được thực hiện dân chủ, công khai, minh bạch.

Những chuyển biến tích cực trong công tác đấu tranh PCTNTC trên địa bàn tỉnh đã góp phần củng cố niềm tin, tạo sự đồng tình, đồng thuận trong Nhân dân. Theo nhận định của Ban Chỉ đạo PCTNTC tỉnh, tình hình tham nhũng trên địa bàn tỉnh vẫn có nguy cơ tiềm ẩn trong nhiều lĩnh vực. Những lĩnh vực, nhóm hành vi tham nhũng dễ xảy ra trong thời gian tới cần tập trung các giải pháp phòng ngừa và đấu tranh, như: đất đai, đầu tư công, mua sắm tài sản công, công tác cán bộ, giải phóng mặt bằng...

Một trong những tồn tại hiện nay là trách nhiệm của người đứng đầu một số cơ quan, đơn vị, địa phương về công tác PCTNTC chưa thực hiện nghiêm, dẫn đến còn xảy ra vi phạm, nhất là trong lĩnh vực đầu tư xây dựng. Đơn cử tại huyện Điện Biên Đông, qua công tác thanh tra về trách nhiệm người đứng đầu trong công tác PCTNTC từ đầu năm 2023 đến nay còn nhiều mặt hạn chế, như: UBND huyện và các cơ quan, đơn vị chưa quy định trách nhiệm giải trình trong nội quy, quy chế làm việc; chưa phân công cá nhân, bộ phận có trách nhiệm tiếp nhận yêu cầu giải trình; công khai ngân sách có nội dung chưa đầy đủ, chưa đảm bảo về thời gian theo quy định. Một số cơ quan, đơn vị trực thuộc ban hành kế hoạch PCTNTC có nội dung chưa đảm bảo yêu cầu, chưa phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; một số đơn vị chưa thực hiện chưa đầy đủ chế độ báo cáo về công tác PCTNTC. Vì vậy, qua thanh tra, lực lượng chức năng đã phát hiện và kiến nghị xử lý qua thanh tra hơn 808 triệu đồng, chủ yếu liên quan đến lĩnh vực đầu tư xây dựng.

Để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm tham nhũng, cần nâng cao trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong công tác PCTNTC; tăng cường kiểm tra nội bộ, tập trung xử lý nghiêm, ngăn chặn hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tăng cường công tác thanh tra đối với các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực; đẩy mạnh tiết kiệm, chống lãng phí, minh bạch ngay từ khâu xác định nhiệm vụ, lập dự toán. Đồng thời, phát huy vai trò của toàn xã hội; khuyến khích người dân tham gia giám sát, phát hiện, tố giác các hành vi tiêu cực, tham nhũng.